శరన్నవరాత్రులలో తొమ్మిదో రోజు ఆశ్వయుజ శుద్ధనవమి అనగా మహర్నవమి రోజున ఇంద్రకీలాద్రిపై వెలసిన కనకదుర్గాదేవి శ్రీ మహిషాసుర మర్దినీ దేవి అలంకరణలో భక్తులకు దర్శనం ఇస్తారు.
ఎనిమిది రోజుల యుద్ధం తరవాత అమ్మ నవమినాడు మహిషాసురుణ్ణి మర్దించి, లోకాలన్నింటికీ ఆనందాన్ని చేకూర్చింది. అమ్మ అవతారాన్నింటిలోనూ ఈ రూపం అత్యుగ్రమైనది. అందరు దేవతలు చేసిన చిద్యాగ కుండం నుంచి వెలుగుముద్దగా ఆవిర్భవించి, సకల దేవతల అంశలను గ్రహించి, వారిచ్చిన ఆయుధాలను, అలంకారాలను ధరించిన అవతారమిది. స్త్రీలను చులకనగా చూసే దున్నపోతు మనస్తత్వం మూర్తీభవించిన మహిషాసురుణ్ణి సంహరించింది.
సింహవాహనయై, ఉగ్రరూపంతో, అష్టభుజాలతో పాశ, అంకుశ, త్రిశూలాది ఆయుధాలను ధరించి దర్శనమిచ్చే మహాశక్తిని పూజిస్తే శత్రుభయం ఉండదు. అన్ని అవతారాలలోనూ ఆది పరాశక్తి దుష్ట రాక్షసులని సంహరించింది ఆశ్వయుజ శుద్ధ నవమి నాడే. అందుకే దీనికి ప్రత్యేకత. సంవత్సరంలో ఉండే 24 నవమి తిథుల్లోనూ గొప్పది కనుక మహర్నవమి అని పిలవబడుతుంది.
ఈ నాటి మరో విశేషం ఆయుధపూజ. అన్ని వృత్తులవారూ ఇవాళ తమతమ ఆయుధాలను పూజిస్తారు. దేనినైనా సాధించడానికి ఉపయోగపడే పనిముట్లను పూజించే గొప్ప సంస్కృతి మనది. దానికి ప్రతీకగా ఈ ఆయుధపూజ చేయడం అనే సంప్రదాయం అనూచానంగా వస్తోంది.
