దీపావళి – బాణాసంచా – కాలుష్యం: వాస్తవాలు 2

ప్రధానాంశాలు

డా. బీఆర్ అంబేడ్కర్ 5: సమానత్వం కోసం కలిసి నడుద్దాం

P Phaneendra | 22:04 PM, Sun Dec 10, 2023

ఛత్తీస్‌గఢ్ ముఖ్యమంత్రిగా విష్ణుదేవ్ సాయ్

K Venkateswara Rao | 16:24 PM, Sun Dec 10, 2023

రాజమహేంద్రవరం ఎయిర్‌పోర్టుకు అధునాతన హంగులు

T Ramesh | 16:11 PM, Sun Dec 10, 2023

ఉచిత తాయిలాలపై ఉపరాష్ట్రపతి కీలక వ్యాఖ్యలు

K Venkateswara Rao | 15:34 PM, Sun Dec 10, 2023

దీపావళి – బాణాసంచా – కాలుష్యం: వాస్తవాలు 2

P Phaneendra | 18:08 PM, Sat Nov 11, 2023

బాణాసంచా వల్లనే కాలుష్యం కలుగుతుందా?

టపాసుల వల్ల కాలుష్యం కలుగుతుందా, కలిగితే దాని తీవ్రత ఎంత? బాణాసంచాకు వ్యతిరేకంగా వేసిన కేసు ప్రధాన చర్చనీయాంశం అదే. ప్రజల్లోనూ విస్తృతంగా చర్చ జరిగింది ఈ అంశంపైనే.

ఈ విషయంపై సుప్రీంకోర్టు ఈ సమాచారాన్ని ఆధారం చేసుకుంది.

- ఢిల్లీలో వాయుకాలుష్యానికి కారణాలపై 10-11-2016న జాతీయ హరిత ట్రిబ్యునల్ జారీ చేసిన ఉత్తర్వులు

- ‘ఢిల్లీలో వాయుకాలుష్యం, గ్రీన్‌హౌస్ గ్యాసెస్‌పై సమగ్ర అధ్యయనం’ పేరిట ఢిల్లీ ప్రభుత్వానికి ఐఐటీ కాన్పూర్ ఇచ్చిన నివేదిక

- కేంద్ర కాలుష్య నియంత్రణ మండలి దాఖలు చేసిన అఫిడవిట్లు

- సుప్రీంకోర్టు ప్రత్యేకంగా నియమించిన కమిటీ ఇచ్చిన నివేదిక

- మరికొన్ని ఇతర అఫిడవిట్లు, నివేదికలు

జాతీయ హరిత ట్రిబ్యునల్ నివేదికలో ఢిల్లీలో వాయుకాలుష్యానికి కారణాలుగా ఈ క్రిందివాటిని పేర్కొంది. వాటిని సుప్రీంకోర్టు పరిగణనలోకి తీసుకుందన్న సంగతి గుర్తుంచుకోవాలి...

- ఢిల్లీలో నిర్మాణ కార్యక్రమాలు, నిర్మాణ సామగ్రిరవాణా

- ఘనవ్యర్ధాలు, ఇతర వ్యర్ధాలను కాల్చడం

- వ్యవసాయ వ్యర్ధాలను తగలబెట్టడం

- వాహనాల వల్ల కలుగుతున్న కాలుష్యం

- రహదారుల మీద దుమ్ము, ధూళి

- పరిశ్రమల నుంచి వెలువడుతున్న ఫ్లై-యాష్ వంటి కాలుష్యాలు

- హాట్ మిక్స్ ప్లాంట్లు, స్టోన్ క్రషర్ల నుంచి వెలువడే కాలుష్యాలు

వీటిలో బాణాసంచా లేనే లేదన్న సంగతి స్పష్టంగా కనిపిస్తూనే ఉంది. ఐఐటీ కాన్పూర్ ఇచ్చిన నివేదికలో సైతం ఢిల్లీ వాయుకాలుష్యకారకాల జాబితాలో టపాసుల ప్రస్తావన అయినా లేదు.

ఐఐటీ కాన్పూర్ నివేదికలో గుర్తించాల్సిన మరికొన్ని అంశాలున్నాయి. అవేంటంటే... ఈ అధ్యయనం ఢిల్లీలో వేసవిలోనూ, చలికాలంలోనూ... రెండు పూర్తి సీజన్లలో చేపట్టారు. ఈ అధ్యయనం కేవలం కాలుష్య తీవ్రతనే కాక, శాస్త్రీయ పరిశోధనల ద్వారా కాలుష్యానికి ప్రధాన కారకాలను గుర్తించింది. పరిశోధనా పరికరాల్లో జమ అయిన కాలుష్యాలను రసాయనిక విశ్లేషణ చేయడం ద్వారా కాలుష్యకారకాలను గుర్తించింది. అలా, ఢిల్లీ వాయుకాలుష్యానికి సంబంధించినంతవరకూ ఈ నివేదికను శాస్త్రీయమైన, సమగ్రమైన, విశ్వసనీయమైన నివేదికగా పరిగణించడం జరిగింది.

కేంద్ర కాలుష్య నియంత్రణ మండలి కూడా తన నివేదికలో మూడు అంశాలను ప్రధానంగా ప్రస్తావించింది. అవేంటంటే...

- దీపావళి సమయంలో సల్ఫర్ డయాక్సైడ్, నైట్రోజన్ డయాక్సైడ్ ఉద్గారాలు నిర్దేశిత పరిమితుల లోపలే ఉన్నాయి.

- దీపావళి సమయంలో పీఎం 10 (పది మైక్రాన్ల కంటె తక్కువ ఉండే పర్టిక్యులేట్ మేటర్), పీఎం 2.5 స్థాయులు ఎక్కువ పెరిగాయి, వాయుకాలుష్యానికి అవే ప్రధాన కారణాలు.

- ఈ పీఎం స్థాయులు కూడా ఒకట్రెండు రోజుల్లో తగ్గిపోతున్నాయి. వాటివల్ల దీర్ఘకాలిక ప్రభావం లేదు.

ఇక సుప్రీంకోర్టు నియమించిన కమిటీ కూడా పౌరుల ఆరోగ్యంపై ప్రభావాన్ని అధ్యయనం చేసింది. ఆ కమిటీ కనుగొన్న విషయాల సారాంశాన్ని సుప్రీంకోర్టు తన 2018 నాటి తీర్పులో పేరా నెంబర్ 21గా ఇలా ప్రస్తావించింది:

‘‘దీపావళి సమయంలో వాయు నాణ్యత తగ్గిన మాట వాస్తవమే. కంటి సమస్యలు, దగ్గు వంటి సమస్యలతో ఆస్పత్రులకు వెళ్ళిన వారి సంఖ్య కూడా పెరిగింది. ధ్వనుల తీవ్రత కూడా పెరిగింది. అలాగే యూరిన్‌లో మెటల్ స్థాయులు కూడా ఎక్కువయ్యాయి. ఇవన్నీ బాణాసంచా కాల్చడం వల్ల కలిగిన దుష్ఫలితాలే. అయితే, సంఖ్యాపరంగా (స్టాటిస్టికల్) అవేమీ అంత ఎక్కువ స్థాయిలో లేవు. బాణాసంచా కాల్చడం వల్ల ప్రజారోగ్యంపై పడే ప్రభావాన్ని దీర్ఘకాలికంగా అధ్యయనం చేయాల్సి ఉంది.’’

ఈ విధంగా చెప్పడం ద్వారా దీపావళి కాలుష్యానికీ, ప్రజారోగ్యంపై ప్రభావానికీ సంఖ్యాపరంగా పెద్దసంబంధం లేదని సుప్రీంకోర్టు కమిటీ నిర్ధారించింది. అంటే, దీపావళి బాణాసంచా కాల్చడానికీ, ప్రజల ఆరోగ్యంపై కాలుష్యం ప్రభావానికీ సంబంధం లేదని సుప్రీం కమిటీ నివేదిక స్పష్టం చేసింది.

కొందరు వ్యక్తులు వ్యక్తిగత స్థాయిలో సమర్పించిన అఫిడవిట్లలో కాలుష్యం పెరుగుదల, తమ ఆస్పత్రులకు రోగులు ఎక్కువగా రావడం, ఊపిరి సమస్యలు, జంతువులు ఒత్తిడి ఫీలవడం వంటి అంశాలను ప్రస్తావించారు. అయితే అవన్నీ ఆయా వ్యక్తులు తాము వివరించిన వ్యక్తిగత అనుభవాలు మాత్రమే తప్ప శాస్త్రీయమైన అధ్యయనం కాదని సుప్రీంకోర్టు గమనించింది.

ఈ నేపథ్యంలో... ఒక్క సంవత్సరంలో ఒక్క దీపావళి పండుగ నాటి కాలుష్యం స్థాయులను మాత్రమే కాక, ఐదేళ్ళ వ్యవధిలోని కాలుష్యం సమాచారాన్ని అధ్యయనం చేసారు. కేంద్ర కాలుష్య నియంత్రణ మండలి అధికారిక వెబ్‌సైట్‌లో బహిరంగంగా అందరికీ అందుబాటులో ఉన్న సమాచారాన్ని క్రోడీకరించారు. 2015 నుంచి 2020 వరకూ ఐదేళ్ళ వ్యవధిలోని ఆ సమాచారాన్ని అధ్యయనం చేసినప్పుడు, ఆ ఫలితాలు ఆసక్తికరంగా ఉన్నాయి.

దీపావళి సమయంలో వాయుకాలుష్యం స్థాయులు ఎక్కువగానే ఉన్నాయన్న మాట వాస్తవమే. కానీ కేంద్ర కాలుష్య నియంత్రణ మండలి కోర్టు ముందు ప్రస్తావించని విషయం ఏంటంటే మిగతా రోజుల్లో కాలుష్యం మరింత ఎక్కువగా నమోదయింది. కొన్ని సందర్భాల్లో రెట్టింపుగా కూడా నమోదయింది. దురదృష్టవశాత్తూ ఆ అంశాలపై చర్చే జరగలేదు.

కేంద్ర కాలుష్య నియంత్రణ మండలి వదిలేసిన మరో విషయం ఏంటంటే ప్రతీఒక్కరూ ఏడాదిలో 2 రోజుల మీదనే దృష్టి సారిస్తున్నారు తప్ప మిగతా 362 రోజుల సంగతీ వదిలేస్తున్నారు. 2015 నుంచి 2020 ఐదేళ్ళ వ్యవధిలో పీఎం 2.5 స్థాయులను పరిశీలిస్తే ఢిల్లీలో మొత్తం 1255 రోజులు అనారోగ్యకర స్థాయి నుంచి ప్రమాదకర స్థాయికి చేరుకున్నాయి. (అన్‌హెల్దీ టు హజార్డస్ డేస్). అలాగే పీఎం 10 స్థాయులను పరిశీలిస్తే అలాంటి 854 రోజులున్నాయి.

ప్రజలు, మీడియా, ప్రభుత్వం, కోర్టులు, కాలుష్య నియంత్రణ సంస్థలు అన్నీ ఆ 1255 రోజుల్లో కేవలం పది రోజుల మీదనే దృష్టి కేంద్రీకరిస్తుండడం, అది కూడా దేశపు అతిపెద్ద పండుగల్లో ఒకటైన దీపావళి సందర్భంలో ప్రజల ఆనందోత్సాహాలకు గండికొట్టేలా నిర్ణయాలు తీసుకోవడం, విషాదకరం.

ఈ చర్చ అంతటి తర్వాత ఒక ప్రధానమైన ప్రశ్న మనందరం వేసుకోవాలి. ఐదేళ్ళలో 1255 కలుషిత రోజుల్లోని పదే పది రోజుల మీద ‘పరిశుద్ధమైన గాలి పొందే హక్కు’ పేరిట ఒక అజెండాతో ఎందుకు పోరాడుతున్నారు? ఆ పది రోజులు మినహా, అంతకంటె కాలుష్యం ఎక్కువగా ఉన్న రోజుల్లో సైతం వారు ఎందుకు మాట్లాడడం లేదు, కనీసం మాట్లాడుతున్నట్లయినా నటించడం లేదు?

Karnataka Election 2023 LIVE: CM Bommai urges people to vote for 'development'

ప్రధానాంశాలు

డా. బీఆర్ అంబేడ్కర్ 5: సమానత్వం కోసం కలిసి నడుద్దాం

ఛత్తీస్‌గఢ్ ముఖ్యమంత్రిగా విష్ణుదేవ్ సాయ్

రాజమహేంద్రవరం ఎయిర్‌పోర్టుకు అధునాతన హంగులు

ఉచిత తాయిలాలపై ఉపరాష్ట్రపతి కీలక వ్యాఖ్యలు

దీపావళి – బాణాసంచా – కాలుష్యం: వాస్తవాలు 2

ముఖ్యాంశాలు

డా. బీఆర్ అంబేడ్కర్ 5: సమానత్వం కోసం కలిసి నడుద్దాం

ఛత్తీస్‌గఢ్ ముఖ్యమంత్రిగా విష్ణుదేవ్ సాయ్

రాజమహేంద్రవరం ఎయిర్‌పోర్టుకు అధునాతన హంగులు

ఉచిత తాయిలాలపై ఉపరాష్ట్రపతి కీలక వ్యాఖ్యలు

దేశంలో మళ్ళీ కరోనా కలవరం, కేరళలో పెరుగుతున్నకేసులు

వారసత్వ రాజకీయాలు: బీఎస్పీ తదుపరి అధ్యక్షుడిపై స్పష్టత...!

సీఎం ఎంపికపై అగ్రనేతల సమాలోచన, శివరాజ్ ట్వీట్ పై ద్వంద్వార్థాలు

భారత్, దక్షిణాఫ్రికా మధ్య నేడు టీ20 పోరు

దక్షిణ గాజాపై ఇజ్రాయెల్ భీకరదాడులు : గాజాలో మానవ సంక్షోభంపై ఐరాస ఆందోళన

కర్ణిసేన అధినేత హత్యకేసులో నలుగురి అరెస్టు

ముగ్గురు బాలీవుడ్ అగ్రనటులకు కేంద్రం షోకాజ్ నోటీసులు

Badi Baat

ఢిల్లీలో ఇన్ఫినిటీ ఫోరమ్ సమావేశంలో ప్రధాని మోదీ ప్రసంగం

వికసిత్ భారత్ సంకల్ప్ యాత్ర లబ్దిదారులతో ప్రధాని మోదీ మాటామంతీ లైవ్

సీఏఏను ఎవరూ అడ్డుకోలేరు..పశ్చిమ బెంగాల్ నుంచి అమిత్ షా లైవ్

కరీంనగర్ ఎన్నికల ప్రచార సభలో ప్రధాని మోదీ ప్రసంగం లైవ్

ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ మన్ కీ బాత్ లైవ్

తెలంగాణ అసెంబ్లీ ఎన్నికల ప్రచారంలో ప్రధాని మోదీ ప్రసంగం లైవ్

తెలంగాణ ఎన్నికల ప్రచారంలో అమిత్ షా ప్రసంగం లైవ్

రాజస్థాన్‌లోని దేవ్‌ఘర్‌లో ప్రధాని మోదీ ఎన్నికల ప్రసంగం లైవ్

రాజస్థాన్‌లోని కొట్రి ఎన్నికల ప్రచారంలో ప్రధాని మోదీ ప్రసంగం లైవ్

వరల్డ్ కప్ చేజారిన నిరాశలో ఉన్న భారత జట్టుకు ప్రధాని మోదీ సాంత్వన పలికారు

రాజస్థాన్‌లోని తారానగర్‌లో ప్రధాని మోదీ ప్రసంగం లైవ్

లేటెస్ట్ అప్‌డేట్

ఛత్తీస్‌గఢ్ ముఖ్యమంత్రిగా విష్ణుదేవ్ సాయ్

రాజమహేంద్రవరం ఎయిర్‌పోర్టుకు అధునాతన హంగులు

ఉచిత తాయిలాలపై ఉపరాష్ట్రపతి కీలక వ్యాఖ్యలు

దేశంలో మళ్ళీ కరోనా కలవరం, కేరళలో పెరుగుతున్నకేసులు

అప్‌డేట్

డా. బీఆర్ అంబేడ్కర్ 5: సమానత్వం కోసం కలిసి నడుద్దాం

ఛత్తీస్‌గఢ్ ముఖ్యమంత్రిగా విష్ణుదేవ్ సాయ్

రాజమహేంద్రవరం ఎయిర్‌పోర్టుకు అధునాతన హంగులు

ఉచిత తాయిలాలపై ఉపరాష్ట్రపతి కీలక వ్యాఖ్యలు

అంతర్జాతీయం

దక్షిణ గాజాపై ఇజ్రాయెల్ భీకరదాడులు : గాజాలో మానవ సంక్షోభంపై ఐరాస ఆందోళన

కార్గిల్ చొరబాట్లను నేను వ్యతిరేకించా : పాక్ మాజీ ప్రధాని

అంధకారంలో శ్రీలంక : దేశమంతా ఒకేసారి

అలాంటి ఫైల్‌పై నేను సంతకం చేయలేదు : కేంద్ర మంత్రి మీనాక్షి లేఖి

వీడియోలు

తేజస్‌లో మోదీ

వరల్డ్ కప్ చేజారిన నిరాశలో ఉన్న భారత జట్టుకు ప్రధాని మోదీ సాంత్వన పలికారు

రామమందిరం గురించి ప్రముఖ నాట్యకళాకారిణి సోనాల్ మాన్‌సింగ్

హమాస్-ఇజ్రాయెల్ యుద్ధానికీ, కేరళ పేలుళ్ళకూ సంబంధం ఏంటి?

ఆసియా పారా గేమ్స్‌లో పాల్గొన్న భారత బృందాన్ని ప్రశంసిస్తున్న ప్రధానమంత్రి

గుజరాత్ ఐక్యతా విగ్రహం వద్ద జాతీయ ఐక్యతా దినోత్సవ వేడుకలు

దసరా ఉత్సవాల ముగింపు వేళ కనకదుర్గా మల్లేశ్వర స్వామి వార్లకు హంసవాహన సేవ

Bubblegum Movie Teaser : రాజీవ్ కనకాల తనయుడి బబుల్ గమ్ టీజర్

జి 20 యూనివర్సిటీ కనెక్ట్ కార్యక్రమంలో విద్యార్ధులకు ప్రధాని మోదీ సందేశం

Tesla Tobot Yoga : టెస్లా రొబో యోగాసనాలు

సనాతన వ్యతిరేకత : ద్వేషమా? కుట్రా?

పుణేలో అఖిల భారతీయ సమన్వయ బైఠక్ గురించి సునీల్ అంబేకర్ ప్రెస్ మీట్

Advocate and noted author J Sai Deepak:సనాతన ధర్మంపై న్యాయవాది సాయి దీపక్ అభిప్రాయం

భారత క్రికెట్ లెజెండ్ ఎంఎస్ ధోనీ, అమెరికా మాజీ అధ్యక్షుడు డొనాల్డ్ ట్రంప్‌తో గోల్ఫ్ ఆడారు.

సనాతన ధర్మం గురించి ప్రఖ్యాత సామాజికవేత్త, ప్రముఖ కార్డియాలజిస్ట్ డాక్టర్ బి ఎం హెగ్డే ఏమన్నారంటే...

‘భారత్’ గురించి డా. మోహన్ భాగవత్ ఏం చెప్పారంటే...

Chandrayaan-3 : రెండోసారి సురక్షితంగా చంద్రుడిపై దిగిన విక్రమ్ ల్యాండర్

PM Modi Rakhi Celebs: ప్రధాని మోదీ రక్షాబంధన్ ఉత్సవాన్ని చిన్నారులతో జరుపుకున్నారు

ద్వారకా ఎక్స్‌ప్రెస్‌వే: ఒక ఇంజనీరింగ్ అద్భుతం

అమృత భారతానికి రికీ కెజ్ సంగీత నివాళి

జాతీయ గీతానికి స్వర నివేదన

JAWAN : జవాన్ చిత్రంలోని ‘ఛలోనా’ సాంగ్ విడుదల

దేశ విభజన గాయాలు ఇంకా పచ్చిగానే ఉన్నాయి: బాధితుడి కథనం

మధ్యప్రదేశ్‌ సాగర్‌లో పలు అభివృద్ధి పథకాల ప్రారంభ కార్యక్రమంలో ప్రధాని మోదీ ప్రసంగం

BJP Song : కాంగ్రెస్ పార్టీని విమర్శిస్తూ పాట వదిలిన బీజేపీ

బీజేపీ నేత రవిశంకర్‌ ప్రసాద్‌ మీడియా సమావేశం

బీజేపీ నేత రవిశంకర్‌ ప్రసాద్‌ మీడియా సమావేశం

జాగృతి చర్చ: మనది, వనవాసులది ఒకే సంస్కృతి

ధనుష్ తాజా చిత్రం కెప్టెన్ మిల్లర్ టీజర్ విడుదలైంది

బార్బీ సినిమా 17 రోజుల్లోనే బిలియన్ డాలర్లకు పైగా వసూళ్ళు సాధించింది

RAILWY REDEVEL0PMENT : 508 అమృత్ రైల్వే స్టేషన్ల ఆధునికీకరణకు శంకుస్థాపన

విభిన్నమైన కథాంశంతో వస్తున్న మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ ట్రైలర్ విడుదలైంది

నాలుగు వానలు పడితే ఇళ్ళు కూలిపోడమే... హిమాచల్ దుస్థితికి కారణమేంటి?